文

wén

1. құбылыс, жәйт, рай, бейне, сипат, бедер, жолақ, нақыш, өрнек, ою, жүйе, желі

天文 — аспан құбылыстары

水文 — су райы

文理 — жүйе, желі; тіл, сөз

文石 — бедерлі тас

文竹 — үлпілдек қояншөп

2. ою, өрнектеу, бедерлеу, нақыштау, әшекейлеу, шанышқылау, піскілеу, шабақтау

断发文身 — айдарын қысқартып денесін оюлау, айдарын келтелеп денесін бедерлеу

文面 — бетін шабақтау, бетін таңбалау

3. әріп, жазу, хат, тіл

文盲 — хат-сауаты жоқ хат танымайтын, сауатсыз, сауатсыздық

英文 — ағылшын тілі

钟鼎文 — мыс жабдық жазулары

文字记者 — жазба тілші

文献 — жазба, әдебиет, құжат, дерек; шығарма, туынды

文件 — құжат, іс қағаз, хат-қағаз

【文学】 әдеби, әдебиет

现代哈萨克文学 — қазіргі қазақ әдебиеті

【文言】 вэньянь, көне Қытай әдеби тілі

文言文 — вэньяньда жазылған шығармалар, вэньянь әдебиеті

4. салт-сана, жол-жосын, жол-жоралғы, салт, жол, жосын, жоралғы, ырым, ресмиет, мезірет, құрмет, сый, сыпайылық, мәдениет

文化层 — мәдени қабат

文星 — мәдениет саңлақтары

虚文 — құр мезірет, әншейін ырым, өтірік сыпайылық

文明 — көзі ашық, көкірегі ояу, мәдениетті, өркениетті

文化人 — мәдениет қайраткері, оқымысты, білімпаз

【文物】 мәдени мұра, мәдени құндылықтар, рухани мұра

5. қоғамдық ғылым, көркем әдебиет, әдебиет, қалам

文雄 — көрнекті әдебиетші, әйгілі жазушы, классик

文盗 — әдебиет ұрысы, плагиатшы

文贫 — жарлы әдебиетші, қайыршы қаламгер

文士 — әдебиетші, қаламгер, жазушы

兼资文武 — қалам мен қаруға қатарынан жетік, қаламы мен қаруын тең сілтейтін, сегіз қырлы бір сырлы

文科学校 — қоғамдық ғылым мектептері

文痞 — әдеби бұзылғандық

6. сыпайы, әдепті, ибалы, биязы, көргенді, тәртіпті, ретті

举止文雅 — жүріс-тұрыс сыпайы, қыбыр-жыбыры биязы

7. оқу, білім, сауат, мағлұмат

文化水平 — білім деңгейі

文凭 — аттестат, диплом

文人 — оқымысты, абыз, ғұлама, зиялы, әдебиетші, қаламгер

8. әкімшілік қызмет, үкімет жұмысы, әкімшілік іс, әкімшілік, үкімет

文官 — әкімшілік қызметкері, үкімет мансаптысы, әкім, ұлық

文职 — әкімшілік қызмет, үкімет қызметі, әкімшілік, үкімет

文职人员 — әкімшілік қызметкер

文武百官 — әкімшілік-әскери мансаптылар, әкімшілік және әскери ұлықтар

9. теңге, жармақ, бақыр, тиын

一文不值 — көк тиынға татымау, соқыр жармаққа жарамау, түкке тұрмау, ештеңеге жарамау

10. жасырып-жабу, жасырып-жапқыштау, жасыру, көлегейлеу, бүркемелеу, байқатпау, көрсетпеу, білдірмеу

文过饰非 — кінәсын жасыру, ағаттығын бүркемелеу

11. адамның тегіне қолданылады